Kineski naučnici uspjeli su teleportovati foton sa Zemlje na satelit Micius koji je u orbiti naše planete, udaljen 500 kilometara od površine, što je prvi ovakav slučaj u istoriji.
Micius je lansiran prošle godine a na njemu se nalazi visoko-osjetljivi uređaj za detektovanje kvantnog stanja fotona koji se lansiraju sa površine. Dvije decenije nakon što su naučnici uspjeli teleportovati foton na udaljenost od 10 milja, kineski naučnici nedavno su objavili rezultate svog eksperimenta i time započeli jedno novo poglavlje kvantne optike.
Šta je teleportacija
Teleportacija sama po sebi nije nešto novo i danas je standardan proces u laboratorijama kvantne optike širom svijeta. Čitav proces zasniva se na tzv. kvantnom zapetljanju, kojeg je Albert Ajnštajn jednom nazvao „sablasno djelovanje na daljinu“.
Do kvantnog zapetljanja dolazi kada kada se dva kvantna objekta, kao što su fotoni, stvore istovremeno i u istoj tački u prostoru, te time dijele identično postojanje. Tehnički gledano, oni su definisani istom valnom funkcijom. Ovakve čestice, koliko god da ih udaljimo jednu od druge, će usljed kvantnog zapetljanja uvijek neposredno uticati jedna na drugu. Tako će bilo kakav eksperiment koji napravimo na jednoj čestici uticati i na drugu, bez obzira koliko su one udaljene jedna od druge.
Još su 90ih godina prošlog vijeka, naučnici shvatili da bi se stvaranje kvantnog zapetljanja i stvaranje veze između zapetljanih čestica, teoretski, moglo koristiti za prenos kvantnih informacija sa jedne tačke u svemiru na drugu.
Ideja se zasniva na tome da sve informacije koje su vezane za jedan foton „downloaduju“ i prenesu preko veze zapetljanja na drugi foton koji se nalazi u drugom dijelu svemira. Ovaj drugi foton bi na osnovu tih informacija preuzeo identitet onog prvog, i praktično postao prvi foton.
Zašto je ovo toliko važno
Iako teleportacija nije nešto novo, a teoretski gledano prenos informacija trebalo bi da se može izvesti na bilo kojoj daljini, veza koja nastaje usljed kvantnog zapetljanja je veoma krhka jer fotoni konstantno interaktuju sa materijom u atmosferi ili optičkih kablova u kojima se nalaze. Ovo dovodi do pucanja veze pa su svi dosadašnji eksperimetni teleportacije bili ograničeni na maksimalnih 100 kilometara usljed nestanka fotona zbog vanjskih uticaja.
Eksperiment sa Micius satelitom je ovo sve promijenio jer je on udaljen od površine 500 kilometara, ali su se morali stvoriti usplovi da svaki foton koji se kreće ka njemu putuje kroz vakuum. Tokom 32 dana, milioni fotona su poslati na satelit, a njihovi parovi su zadržavani na zemlji. Pozitivna veza zapetljanja i dokaz teleportacije desio se u 911 slučajeva.
Ovaj eksperiment otvara put za mnogo ambicijoznije ciljeve u budućnosti kao što je teleportacija na ultra velike razdaljine koja bi predstavljala prvi korak u stvaranju globalnog kvantnog interneta.
